بازی با عقاید

ست‌گادین ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۰

 

 

 

 

همه‌ی ما به چیزهای متناقضی باور داریم که نه با دنیای واقعی هم‌خوانی دارند و نه می‌توان آنها را با دیگران در میان گذاشت. داشتنِ عقاید متناقض، یک ویژگی انسانیت.

 

چند سوال درباره‌ی باورهایمان که شاید برای خلق تغییرات دلخواه‌، کمک‌کننده باشند:

 

 

آیا این عقیده، جواب می‌دهد؟

 

اگر به چیزی باور دارید که به دردتان می‌خورد، برای طیِ مسیر در این جهان پرآشوب کمک‌تان می‌کند، شما را به آرامش می‌رساند و به کسی آسیب نمی‌زند، پس همان کاری که از یک باور انتظار داریم را به نحو احسن انجام می‌دهد. اغلب، باورها چیزی درباره‌ی یافتن روابط انسانی‌اند و راهی برای اینکه جایگاه خودمان را در جهان بشناسیم. باورها بینش پیشگویانه‌ی دقیقی درباره‌ی اتفاقاتی که رخ خواهند داد نیستند. باورها تقریباً همیشه درباره‌ی تعلق به یک قبیله(community) و بخشی از چیزی بودن است.

 

 

آیا این باور، کمک‌کننده است؟

 

کسانی که ترافیک هوایی را کنترل می‌کنند یا هواشناسان، بندت به مسطح‌بودن زمین باور پیدا می‌کنند! چون چنین باوری، مانع کارایی‌شان می‌شود. اگر باوری دارید که سدِ راه شغل یا سلامتی خودتان یا اطرافیان‌تان است یا شما را از مشارکت در امور شهروندی ناتوان می‌کند، ارزشش را دارد تا بررسی‌ کنید که چرا چنین باورهایی در شما پیدا شده است و آیا خودتان تصمیم گرفته‌اید این باورها را داشته باشید یا فردی دیگر، طبق یک برنامه‌ و بدون هماهنگی با شما قضیه را پیش می‌برد؟

 

 

آیا این باور حقیقت دارد؟

 

حقیقت(true)، مفهومی ابطال‌پذیر(falsifiable)، قابل تأیید، آزمودنی و قابل پیش‌بینی است. ابطال‌پذیری یعنی تا وقتی مصداق خلاف فلان باور پیدا نشود، آن باور، حقیقت محسوب می‌شود. مثلاً باور به اینکه هیچ قوی نارنجی‌رنگی وجود ندارد، ابطال‌پذیر است. چون کافیست که ما یک قوی نارنجی‌رنگ را پیدا کنیم تا این باور ابطال شود. یک عقیده، لازم نیست از نظر علمی حقیقت داشته باشد، وقتی شواهد موجود باشند، چه بخواهید چه نخواهید این باور، یک باور حقیقی بحساب می‌آید.

 

 

آیا شما احتیاج دارید که این باور، حقیقت داشته باشد؟

 

بیشترِ کارهایی که ما برای اثبات حقیقی‌بودن باورهایمان انجام می‌دهیم، بمنزله‌ی اتلاف وقت و انرژی است. اگر باوری به شما کمک می‌کند تا راه‌تان را در این دنیا بیابید یا حتی بعنوان یک گول‌زنک(placebo)، مُسکن یا معیار سنجش است، همین کافیست. مسائل زمانی سر بر می‌آورند که دیگران از باورهای ما برای انگولک‌کردنِ خودمان استفاده می‌کنند و با این‌کار، مانع رسیدن به اهدف یا کمک‌رسانی به اطرافیان‌مان می‌شوند.

 

چه چیزی می‌تواند ذهنیت شما را تغییر دهد؟...

 

 ️⁩

نظرات